Tarot
Tarot lub tarok to talia kart do gry, wróżenia lub medytacji.
Współczesna talia tarota „wróżebnego” obejmuje standardowo 78 kart w dwóch podstawowych grupach, określanych jako Wielkie Arkana 22 karty i Małe Arkana 56 kart.
W grze w taroka wykorzystuje się talie zawierające od 40 do 78 kart, przy czym stała pozostaje liczba 22 taroków.
Najstarsze zachowane talie tarota, służącego wówczas do gry i zwanego trionfi (lub triumphi), pochodzą z około 1450 roku.
Najbardziej znane XV-wieczne talie tarota:
Tarot Viscontich-Sforzów – talie wykonane na życzenie Filippo Marii Viscontiego i Franciszka I Sforzy, w tym m.in.:
Talia Viscontich Cary-Yale zwana też Visconti di Modrone – znajduje się w zbiorach biblioteki Uniwersytetu Yale’a. Zawiera ona oprócz zwyczajowych kart figuralnych
(króla, królowej, rycerza i giermka) wizerunki dam dworu, towarzyszących rycerzom i giermkom – dało to w sumie 86 kart, z czego 19 zaginęło. Wśród Arkanów Większych znalazły się też trzy cnoty teologalne: Wiarę, Nadzieję i Miłość.
Talia Viscontich-Sforzów Pierpont Morgan-Bergamo, zwana też Colleoni-Baglioni – znajduje się w zbiorach Morgan Library & Museum w Nowym Jorku.Talia Viscontich Brera-Brambilla – znajduje się w zbiorach Pinakoteki Brera w Mediolanie.
Tarocchi di Mantegna (tarot Mantegny), składający się z pięciu serii po 10 kart każda, łącznie z 50 kart. Talia ta nazwę swą zawdzięcza nazwisku Andrei Mantegny – włoskiego miniaturzysty, któremu pierwotnie przypisywano jej autorstwo.
Minchiate, talia 97 kart, w tym standardowe 78 kart plus dwanaście kart odpowiadających znakom zodiaku, cztery karty dla żywiołów i trzy karty oznaczające trzy cnoty teologaln.
W XVII wieku uległa ustaleniu liczba kart w talii: 22 kart Arkanów Wielkich i 56 kart Arkanów Małych.
Jedną z najbardziej popularnych talii jest tak zwany tarot marsylski. Uznaje się, że powstał on w latach 1643–1664. Z tarota marsylskiego wywodzi się większość późniejszych talii tarotów. Jego twórcą był paryski producent kart do gry, Jacques Viéville. Tarot marsylski znany nam współcześnie, różni się od oryginalnego tarota Viéville’a ilustracjami niektórych Arkanów Wielkich.
W XVIII wieku zaczęto rozróżniać karty tarota, przeznaczone do wróżenia, od kart taroka do gry hazardowej, ozdabiając te drugie wizerunkami zwierząt, często fantastycznych. Warto przy tym zaznaczyć, że wizerunki zwierząt pojawiały się już wcześniej, chociażby na popularnych w XIV/XV-wiecznych Niemczech „kartach myśliwskich”.W XVIII poszukiwano również związków tarota z kabałą. Poszczególnym kartom przypisano litery alfabetu hebrajskiego.
W XVIII wieku zrodziła się także teoria, według której tarot miał być w rzeczywistości starożytną Księgą Thotha, uratowaną z pożarów, które nawiedzały biblioteki starożytnego Egiptu.
Według legend, Księga Thotha zawierała wiedzę tajemną daną człowiekowi przez boga Thotha. Autorem teorii, twierdzącej, że to tarot jest tą księgą, był francuski pisarz, badacz amator i wolnomularz, Antoine Court de Gébelin
W drugiej połowie XIX wieku w Wielkiej Brytanii powstało stowarzyszenie Hermetyczny Zakon Złotego Brzasku, posługujące się systemem wiedzy ezoterycznej, będącej swoistą syntezą Kabały, tarota i astrologii. Częścią systemu medytacyjnego związanego z kabalistycznym Drzewem Życia była kontemplacja kart tarota, jako najwyższy, najdoskonalszy rodzaj poznania. Tarot Złotego Brzasku (Tarot Złotego Świtu) autorstwa Roberta Wanga i Israela Regardie jest jedną z bardziej znanych talii.
Obecnie tarot nie ewoluuje w formie, lecz funkcji i zastosowaniu. We wspomnianej wyżej talii Ridera-Waite’a dokonano zamiany miejscami karty Sprawiedliwość i karty Moc, które wcześniej miały odpowiednio numery VIII i XI. Aleister Crowley w swoim Tarocie Thotha dokonał ponownej zamiany miejscami tych dwóch arkanów, powracając do numeracji kart występującej w Tarocie marsylskim Jeana Nobleta.
Współcześnie powstaje wiele różnego rodzaju talii tarota, które zazwyczaj nie różnią się zasadniczą budową Arkanów Wielkich i Małych. Różnią się natomiast techniką wykonania, ekspresją i indywidualną interpretacją twórcy, zawartością symboli lub też bywają próbą syntezy różnych tradycji ezoterycznych.